پیمان پوررجب

انگيزه، در لغت به معناي سبب و دليل و چيزي است که کسی را به کاري وادار می‌کند. در اصطلاح نيز مفهومي است که دو جنبه در آن لحاظ شده است. از يک سوی، محرک رفتار است که همان عامل و نيروی درونی است و رفتار فرد را موجب می‌شود و از سوی ديگر، دارای نتيجه و هدف است که هميشه از جنبه‌ تأثير در رفتار، به هدفی توجه دارد؛ چرا که هيچ رفتاری بدون انگيزه انجام نمی شود.
بنابراين، می توان گفت انگيزه، مفهومی دو منظوره است که از سويی، به محرک رفتار و از سوي ديگر، به نتيجه و هدف رفتار اشاره دارد. شايد بتوان آن را چنين تعريف کرد: ‌«عاملی درونی که موجب رفتار فرد می‌شود.». انگيزش نيز در لغت به معنای تحريک و ترغيب است.
براي انگيزش تعريف‌های فراوانی شده است.‌ که به يکي از آنها بسنده می‌کنیم: «انگيزش حالت روانی انسان است که او را در جهت خاصي تجهيز کرده، به انجام رفتارهايي مشخص وادار می‌کند.‌» نکته مهم در اين تعريف، وجود حالتي درونی است که شخص را برای انجام کاری بر می انگيزاند و مي‌توانيم آن را انگيزه بناميم که عاملي دروني به شمار مي‌آيد. بنابراين، انگيزه، عاملي درونی است که انسان را به حرکت وا مي‌دارد و انگيزش، حالتی است که در اثر دخالت انگيزه به انسان دست می دهد.
از سوی ديگر، انگيزه خود ممکن است از عامل يا محرکي خارجي متأثر باشد. براي مثال، فرد با ديدن غذا، به غذا ميل پيدا کند يا با شنيدن فرياد کسي، در پي صدا برود. عامل خارجي برانگيخته‌شدن فرد براي خوردن غذا يا حرکت کردن، ديدن غذا يا شنيدن فرياد بوده است. همچنين انگيزه، ممکن است از نيازها، شناخت‌ها و هيجان­ها ناشي شود.
نيازها مانند گرسنگی و تشنگی، موقعیت‌های دروني فردند که براي ادامه‌ زندگي ضروری‌اند. شناخت‌ها به رويدادهاي ذهني ویژه‌ای، مانند عقيده‌ها و انتظارها، اشاره دارند و هيجان‌ها نيز احساس‌ها و آمادگي فيزيولوژيکي و مانند آن را تجربه و سازمان‌دهي مي‌کنند.
انگیزه‌های کارآفرینی گام‌های لازم برای تبدیل شدن افراد به کارآفرین است. محققان تحقیقات مختلفی در مورد انگیزه‌های کارآفرینی انجام داده‌اند و با عوامل متعددی مواجه شده‌اند که باعث ایجاد انگیزه برای کارآفرینی می‌شوند. بسیاری از محققان بر تمام ویژگی‌های خاصی که کارآفرینان باید در اختیار داشته باشند موافق نیستند.
در حقیقت، مواردی ذکر شده است که در آن کارآفرینان موفق، همه ویژگی‌هایی را که از طرف کارشناسان به عنوان کارآفرین موفق شناخته شوند، نداشتند. از این رو، محققان انگیزه‌هایی را که بر روند کارآفرینی تأثیر می‌گذارند شناسایی می‌کنند و به این نتیجه رسیده‌اند که این روحیه کارآفرینی، تنها نتیجه عمل انسانی نیست، عوامل خارجی مانند اقتصاد، در دسترس­بودن سرمایه کسب و کار، رقبا و مقررات دولتی نیز عوامل مهمی در کارآفرینی هستند.

بسیاری از عوامل غیر انگیزشی وجود دارد که بر کارآفرینی تأثیر می‌گذارد. برخی از برجسته‌ترین آنها عبارتند از:

• محیط کاری نامناسب
• تغییر ناخواسته شغلی
• تأثیرات کششی مثبت

به غیر از عواملی که ذکر شد، بسیاری از ویژگی‌های دیگر بر کارآفرینی موثر‌‌اند که عبارتند از:

• کسب و کار خانوادگی ایجاد شده
• دوران کودکی
• محیط خانوادگی
• تحصیلات
• سن
• تاریخچه کاری

برخی از مهم­ترین عوامل و انگیزه‌‌های ‌ کارآفرینی عبارتند از:

• تمایل به استفاده از افکار نوآورانه
• تمایل به عملکرد مستقل
• تمایل به استقلال مالی
• تمایل به دستیابی به اهداف شخصی.

یک کارآفرین چه انگیزه‌ای باید داشته باشد تا تمام ریسک‌ها را بپذیرد و شرکت جدید را تأسیس نماید. بیشتر صاحبنظران معتقدند که “استقلال” انگیزه ‌ اصلی کارآفرینان است.
تمایل به “رئیس بودن” انگیزه ‌ مهمی در مردان و زنان کارآفرین است تا تمامی ریسک‌های مالی، روانی، اجتماعی را بپذیرند و ساعت‌های متوالی با این هدف که بتوانند کسب و کار خود را به شکلی موفقیت آمیز توسعه دهند به کار بپردازند.
برخی انگیزه‌ها میان مردان و زنان متفاوت است. پول بعد از استقلال، دومین انگیزه و دلیل اصلی شروع کسب و کار جدید در مردان است در حالی که رضایت شغلی، موفقیت، فرصت­طلبی و پول، دلایل شروع کسب و کار در زنان است.
علاوه بر موارد بالا، موارد ذیل نیز از دیگر موارد مهمی هستند که به عنوان انگیزه‌های شروع کسب و کار در کارآفرینان شناخته شده است:

 _ به دست آوردن فرصتی برای کنترل بر سرنوشت خود:

از آن جایی که در شرکت‌های بزرگ، ثبات شغلی کمتری وجود دارد، فرصت کنترل بر سرنوشت به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. داشتن کسب و کار، استقلال و فرصتی را فراهم می‌کند تا کارآفرینان به اهداف شخصی خود دست یابند.

_ به دست آوردن فرصتی برای استفاده از تمام قابلیت‌های خود:

چه تعداد از افراد به کاری مشغول شده‌اند که در آن کار از مهارت‌ها و توانمندی‌های خود به اندازه‌ی کافی استفاده کرده‌اند؟ در ایجاد کسب و کار اراده و خلاقیت فردی باید بر تمام موانع و مشکلات مهم غلبه کند و از طرف دیگر، مدیریت کسب و کار نیز باید توانایی‌های افراد را تقویت کند.

_ به دست آوردن فرصتی برای کسب سودهای مالی:

پول معیاری برای حمایت منطقی از ایده‌ها و افکار افرادی است که از سزاواری و شایستگی لازم برخوردار هستند. پول همچنین نشان دهنده تقدیر از فعالیت­های سخت و ساعات بی پایان کاری است.

_ به دست آوردن فرصتی برای همکاری و مشارکت با اجتماع و مورد تأیید قرار­گرفتن تلاش‌های خود:

پاداش‌های مالی، مورد تأیید قرار گرفتن بخاطر برخوردهای صادقانه و ارائه خدمات به مشتریان و اجتماع، تشویق‌های مهمی برای کارآفرینان محسوب می‌شوند. رفتارها و اقدامات بر مبنای احترام و اعتماد متقابل شاخص مهمی برای بسیاری از کسب و کارهای موفق است.