پیمان پوررجب


مهارت­ های کارآفرینی یکی از ابعاد ضروری برای راه­ اندازی کسب و کارهای کوچک و خانگی است و علاوه بر دانش صاحبان کسب و کارهای کوچک نیازمند مهارت نیز هستند؛ فعالیت‌های مربوط به کسب و کارهای کوچک نیاز به آرایش وسیعی از مهارت‌ها دارد.

تعدادی از مهارت‌ها شناخته شده و در ادبیات کسب و کارهای کوچک مورد اقبال بوده و از سوی صاحبان حرفه‌ای کسب و کارهای کوچک به عنوان مهارت های ضروری ‌ شناخته شده است. اما تعدادی از مهارت ها وجود دارد که با اقبال کمتری از سوی صاحبان کسب و کارهای کوچک به ویژه صاحبان جدید روبرو هستند.

در ادبیات کسب و کارهای کوچک 17 مهارت در 4 طبقه رده بندی شده است. در طبقه اول چهار مهارت وجود دارد، که در قالب مهارتهای فنی[1] رده بندی می‌شود. لیونز (2002) معتقد است مهارت های فنی و حرفه‌ای (یا تکنیکی) مهارت‌های ضروری برای موفقیت در فرایند کسب و کار فرد هستند.

تحقیقات ماینر و اسمیت نشان داد که مهارت های فنی صاحبان کسب و کارهای کوچک موفق فراتر از تولید کالا یا خدمات متعارف در بازار می‌باشد. این دو نشان دادند که در انتهای پیوستار مهارت‌های فنی، صاحبان کسب و کارهای افزارمند یا صنعتگر قرار دارند.

اساس این مهارت‌ها بر آموزش های فنی و حرفه‌ای استوار هستند. آموزش‌های فنی و حرفه‌ای آموزش هایی هستند که با هدف ارتقاء و انتقال دانش کار و ایجاد مهارت ها و افزایش بهره وری، بهنگام کردن و ارتقاء معلومات و تجارب شاغلان، رشد استعدادهای بارز و به فعلیت درآوردن استعدادهای نهفته برای تصدی مشاغل و حرف گوناگون انجام می‌شود، تا توانایی افراد برای انجام دادن کاری که به آنها محول می‌شود به سطح مطلوب برساند.


جدول 1- مهارت‌های فنی

مهارت
طبقه
مفهوم
مهارت‌های فنی
1. مهارت عملی
مهارت لازم برای تولید کالا یا خدمات
2. مهارت‌های استخراجی
مهارت‌های لازم برای بدست آوردن مواد خام یا ملزومات
3. شکاف تولید یا اداره
مهارت‌های لازم برای تطبیق نیازها و قابلیت‌ها
4. تکنولوژی/ تاسیسات/ ابزار
مهارت‌های لازم برای شناسایی و بدست آوردن ابزار و تجهیزات


در طبقه دوم شش مهارت وجود دارد که در قالب مهارت های مدیریتی قابل رده بندی است. چهار مهارت اول به طور عمومی در مهارت های مدیریتی به مثابه مهم‌ترین ابزارهای راه اندازی هر کسب و کاری پذیرفته شده‌اند. پنجمین مهارت بیشتر در رابطه با مشاوره‌های کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امروزه علاقمندی زیادی به ویژه به مشاوران راه اندازی کسب و کار شده است لیکن باید گفت این هیئت‌های مشاوره چندان مورد اقبال متخصصان کارآفرینی نیستند. اما آموزش (یادگیری) در سطوح عالی‌تر ونیز حل مساله مهارت‌هایی هستند که رابطه پیوسته‌ای با موفقیت‌های کسب و کار دارند، لیکن با این وجود مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.


جدول 2- مهارت‌های مدیریتی

مهارت
طبقه
مفهوم
مهارت‌های مدیریتی
1. مدیریت
برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت، رهبری و شبکه سازی
2. فروش و بازار یابی
شناخت مشتری، توزیع کانالی، زنجیره‌های عرضه
3. امور مالی
مدیریت منابع مالی، حسابداری و   بودجه ریزی
4. شرکت‌های حقوقی
مدیریت ریسک، امنیت و استقلال
5. ارتباطات مردمی-اجرایی
ارتباطات گروه مشاوره‌ای
6. یادگیری درجه عالی
حل مساله


مهارت‌های کارآفرینی به عنوان سومین مهارت در 3 رده طبقه بندی شده‌اند. لیونز (2002) معتقد است مهارت‌های کارآفرینی مهارت‌های لازمی هستند برای توسعه نوآوریهای تولیدی و خدماتی و نیز تعمیم راه حل‌هایی برای ظهور نیازها در بازار.

همانطور که جستجوی محیطی برای تشخیص فرصت‌ها در کسب و کار مفهوم اساسی کارآفرینی است. تشخیص فرصت های بازار نیز به عنوان کلیدی برای تعریف مهارت کارآفرینی به کار می‌رود. توانایی در صحبت ماهرانه و اشکال ارائه شفاهی و بصری صحبت، مهارت مفیدی برای کارآفرین می‌باشد.


جدول 3- مهارت‌های کارآفرینی

مهارت
طبقه
مفهوم
مهارت‌های کارآفرینی
1. مفهوم کسب و کار
برنامه کسب و کار، مهارت‌های ارائه
2. جستجوی محیطی
تشخیص شکاف بازار، بهره گیری از فرصت های بازار
3. شبکه و هئیت مشاوره
تعادل مستقل همراه با بهره گیری از مشاوره


چهارمین نوع مهارت ها در چهار طبقه با عنوان مهارت های بلوغ شخصیتی رده بندی شده‌اند. لیونز اعتقاد دارد این مهارت ها نیازمند کسب خودآگاهی، بلوغ عاطفی، توانایی و اراده به قبول مسئولیت و خلاقیت می‌باشند.


جدول 4- مهارت‌های بلوغ شخصیتی

مهارت
طبقه
مفهوم
مهارت‌های بلوغ شخصیتی
1. خودآگاهی
توانایی درون نگری و انعکاس اعمال به سوی خود
2. حسابرسی
توانایی عهده دار شدن مسئولیت برای حل یک مشکل
3. کنار آمدن عاطفی
توانایی عاطفی به منظور اقدام به یک مشکل
4. خلاقیت
توانایی خلق راه حلی نو برای حل یک مشکل


این مهارت ها به تازگی در ادبیات صاحبان کسب و کارهای کوچک مورد بحث قرار گرفته‌اند، و به ندرت در برنامه‌های آموزشی این کسب و کارها مورد توجه قرار می‌گیرند.

بنابراین می‌توان گفت نقش دانش به ویژه یادگیری و تلاش برای یافتن دانش جدید، عناصر مهم درک ایجاد کسب و کارهای کارآفرینانه هستند. برای ایجاد کسب و کارهای جدید، به مهارت‌ها و دانش منحصر به فردی نیاز است و سرمایه انسانی مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کند. بر مبنای معیارهای رایج، تحصیل، آموزش و تجربه کاری مهم هستند.


1. Lyons